Je bekijkt nu Active House blog Bas Hasselaar deel 48: BENG 1 en ventilatie, hoe zit het nou?

Active House blog Bas Hasselaar deel 48: BENG 1 en ventilatie, hoe zit het nou?

  • Bericht auteur:

De afgelopen weken is er veel discussie geweest toen bekend werd gemaakt dat de huidige berekenwijze van BENG 1 wordt aangepast. Maar hoe zit dat nou ook alweer met ventilatie en BENG? Hierbij een samenvatting voor diegenen die er wel over hebben gehoord, maar niet precies weten hoe het nou zit.

De meeste mensen zullen op de hoogte zijn van het feit dat per 1 januari 2020 de huidige EPC eisen zullen worden vervangen door BENG eisen. BENG staat voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen, en is onder te verdelen in 3 eisen (ik beperkt me even tot de eisen voor woningen):

Woningen mogen niet meer dan 25 kWh/m2.jr aan energie verbruiken voor verwarmen en koelen. Deze eis richt zich op de gebouwschil: goede isolatie en kierdichting is nodig om deze eis te kunnen halen. Het primair fossiel energieverbruik mag niet meer zijn dan 25 KWh/m2.jr voor verwarming, koeling, warm tapwater en ventilatoren. Het verschil met de vorige eis is dat in deze eis alle installaties meegenomen worden. BENG 1 richt zich puur op bouwkundige maatregelen, BENG 2 op installatietechnische maatregelen. Daarnaast mag zelf opgewekte duurzame energie worden afgetrokken van het energieverbruik.

Woningen moeten minstens 50% van de benodigde energie zelf duurzaam opwekken. Hoe groter de hoeveelheid zelf opgewekte energie, hoe kleiner de resulterende BENG 2.

Wat belangrijk is om te vermelden, is dat bovengenoemde eisen vóórgenomen eisen zijn. Ze staan nog niet vast. Ze zijn al wel geformuleerd en gepubliceerd met als doel de markt vast te laten wennen aan de eisen en om te kijken wat voor reacties erop zouden komen, zodat ze eventueel nog verbeterd kunnen worden. En dat is ook precies wat er nu aan de hand is, met name op BENG 1.

U moet weten dat de wijze van berekenen niet volledig opnieuw is bedacht. BENG 1 is een afgeleide van de wijze waarop de EPC werd berekend, namelijk NEN7120. In deze norm wordt voorgeschreven hoe het energieverlies inclusief ventilatie door een gebouwschil berekend moet worden, waarbij het energieverlies kan worden beperkt door warmteterugwinning op de ventilatie toe te passen. Logisch, dat bespaart immers energie.

Waar nu de discussie over BENG 1 over gaat, is nou net dat laatste puntje: warmteterugwinning. In de huidige voorgestelde eis wordt de berekenwijze van NEN7120 aangehouden, inclusief warmteterugwinning op de ventilatielucht via een lucht/lucht warmtewisselaar. In andere woorden, middels balansventilatie (systeem D). Dit zou betekenen dat als de voorgenomen eisen ongewijzigd zouden worden doorgevoerd, de overheid bij wet zou bepalen dat alle nieuwe woningen balansventilatie moeten krijgen, omdat anders niet (nauwelijks) aan de regelgeving is te voldoen.

Het effect van warmteterugwinning is namelijk groot in een goed geïsoleerde woning. Andere wijze van warmteterugwinning, bijvoorbeeld via een ventilatieluchtwarmtepomp, worden niet beoordeeld in BENG 1, want dit zijn installatietechnische oplossingen, en horen in de BENG 2 eis thuis. Dat balansventilatie ook een installatietechnische oplossing is, wordt over het hoofd gezien, want de berekenwijze is gestoeld op NEN7120, waar balansventilatie in is opgenomen, maar andere typen van warmteterugwinning niet. Warmtepompen bestonden immers nog nauwelijks toen de NEN7120 werd geschreven.

U begrijpt, dit viel niet goed bij veel mensen, mij inclusief. Ik heb zelf een zeer gezonde, comfortabele en energieleverende woning gebouwd, met natuurlijke toevoer en warmteterugwinning op de afgezogen ventilatielucht middels een warmtepomp. En ik voldoe bij lange na niet aan de voorgestelde BENG 1 eis, terwijl ik alle warmte terugwin en een energieleverende woning heb. Over twee jaar zou ik mijn woning dus niet mogen bouwen als de voorgestelde eisen ongewijzigd zouden worden doorgevoerd.

Naar aanleiding van de verontwaardiging vanuit de markt, inclusief (natuurlijk) leveranciers van natuurlijke ventilatiesystemen, is toen bekend gemaakt dat de berekenwijze voor BENG 1 zal worden aangepast. Voor energieverliezen door ventilatie zal een forfaitair getal moeten worden ingevuld dat voor alle ventilatiesystemen hetzelfde zal zijn en de grenswaarde van 25 kWh/m2.jr zal worden aangepast. Waarnaar is nog onbekend, daar wordt nog aan gerekend, onder andere door DGMR.

Natuurlijk leidde dit ook weer tot heftige discussies, dit keer aangezwengeld door de voorstanders van balansventilatie. Zij zagen immers hun voordeel ten opzichte van natuurlijke ventilatie in de BENG 1 eis verdwijnen. Argumenten werden gebruikt dat het van de zotte was dat er roosters direct naar buiten worden gemaakt in zeer goed geïsoleerde en kierdichte huizen en dat ijskoude lucht naar binnen zou stromen en comfortproblemen zou geven en natuurlijke toevoer werd weggezet als techniek uit de jaren 70.

Omdat ik een rationele keuze heb gemaakt voor natuurlijke toevoer èn een heel comfortabel huis heb, zal ik toelichten waarom ik het een goede beslissing vind om ventilatieverliezen forfaitair te maken in BENG 1.

Om de energiebalans van een woning te bepalen moet gekeken worden naar de schil: hoeveel energie gaat erin, hoeveel gaat eruit. Deels is dat warmte via geleiding en straling, deels is dat warmte via ventilatie. Voor ventilatie moet de temperatuur van de ingaande lucht worden vergeleken met de uitgaande lucht, pas dan weet je het energieverlies. Wat er binnen de gebouwschil met die lucht wordt gedaan is onderdeel van BENG 2. Warmte terugwinning via een wisselaar of een warmtepomp is niet relevant, een persoonlijke keuze met verschillende technieken en mate van efficiëntie, afhankelijk van het seizoen. Balansventilatie is puur op lucht/lucht warmteterugwinning efficiënter in de winter, een warmtepomp is efficiënter gedurende de rest van het jaar.

Ik heb ervoor gekozen mijn woning niet op de (steeds kortere) koude periode te ontwerpen waarbij het buiten vriest, maar juist op de (steeds langere) warme periode waarbij ik optimaal kan genieten van lucht en licht zonder last te hebben van oververhitting. Met nog steeds volledige warmteterugwinning uit mijn ventilatielucht. Gelukkig wordt de voorgestelde rekenmethode voor BENG 1 aangepast, dan kan mijn woning tenminste op een eerlijke wijze vergeleken worden met woningen met een balansventilatiesysteem.

Bas Hasselaar is werkzaam als Adviseur Bouwfysica & Duurzaamheid bij DGMR en te bereiken op bha@dgmr.nl.

PRIVACYVERKLARING

Stichting Active House Nederland, gevestigd te Delft (KvK-nummer 59579455) is verantwoordelijk voor de verwerking van persoons- en/of bedrijfsgegevens zoals weergegeven in deze privacyverklaring.

Contactgegevens
Postbus 328
4190 CH Geldermalsen
email: info@activehousenl.info

Persoonsgegevens die wij verwerken
Active House verwerkt uw persoons- en/of bedrijfsgegevens omdat u deze zelf aan ons verstrekt: bedrijfsgegevens, voor- en achternaam; adresgegevens; e-mailadres; telefoonnummer; KvK nummer;

Bijzondere en/of gevoelige persoons- en/of bedrijfsgegevens die wij verwerken

Active House verwerkt uw persoons- en/of bedrijfsgegevens voor de volgende doelen
• Partner worden van Active House
• Afhandelen van uw betaling als partner
• Inschrijven voor de Nieuwsbrief via Mailchimp
• U te kunnen bellen of e-mailen indien dit nodig is om onze dienstverlening uit te kunnen voeren

Geautomatiseerde besluitvorming
Active House neemt niet op basis van geautomatiseerde verwerkingen besluiten over zaken die (aanzienlijke) gevolgen kunnen hebben voor personen. Het gaat hier om besluiten die worden genomen door computerprogramma’s of -systemen, zonder dat daar een mens (bijvoorbeeld een medewerker van Active House tussen zit. Active House gebruikt Wordpress als CMS-systeem.

Hoe lang we persoonsgegevens bewaren
Active House bewaart uw persoonsgegevens niet langer dan strikt nodig is om de doelen te realiseren waarvoor uw gegevens worden verzameld. Zodra U uw partnerschap beëindigt, verwijderen we uw accountgegevens. Zodra u de nieuwsbrief opzegt, verwijderen wij uw emailadres uit Mailchimp.

Delen van persoonsgegevens met derden
Active House verstrekt uitsluitend aan derden en alleen als dit nodig is voor de uitvoering van onze overeenkomst met u of om te voldoen aan een wettelijke verplichting. Het gaat hierbij met name om de uitwisseling van gegevens tussen Active House en Mailchimp voor het versturen van onze Nieuwsbrief.

Cookies, of vergelijkbare technieken, die wij gebruiken
Active House gebruikt alleen technische en functionele cookies. En analytische cookies die geen inbreuk maken op uw privacy (Google Analytics). Een cookie is een klein tekstbestand dat bij het eerste bezoek aan deze website wordt opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone. De cookies die wij gebruiken zijn noodzakelijk voor de technische werking van de website en uw gebruiksgemak. Ze zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren. U kunt zich afmelden voor cookies door uw internetbrowser zo in te stellen dat deze geen cookies meer opslaat. Daarnaast kunt u ook alle informatie die eerder is opgeslagen via de instellingen van uw browser verwijderen.

Gegevens inzien, aanpassen of verwijderen
U heeft het recht om uw persoonsgegevens in te zien, te corrigeren of te verwijderen.
Daarnaast heeft u het recht om uw eventuele toestemming voor de gegevensverwerking in te trekken of bezwaar te maken tegen de verwerking van uw persoonsgegevens door Active House en heeft u het recht op gegevensoverdraagbaarheid. Dat betekent dat u bij ons een verzoek kunt indienen om de persoonsgegevens die wij van u beschikken in een computerbestand naar u of een ander, door u genoemde organisatie, te sturen.

U kunt een verzoek tot inzage, correctie, verwijdering, gegevensoverdraging van uw persoonsgegevens of verzoek tot intrekking van uw toestemming of bezwaar op de verwerking van uw persoonsgegevens sturen naar info@activehousenl.info

Active House wil u er tevens op wijzen dat u de mogelijkheid heeft om een klacht in te dienen bij de nationale toezichthouder, de Autoriteit Persoonsgegevens. Dat kan via de volgende link:
https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/contact-met-de-autoriteit-persoonsgegevens/tip-ons

Hoe wij persoonsgegevens beveiligen
Active House neemt de bescherming van uw gegevens serieus en neemt passende maatregelen om misbruik, verlies, onbevoegde toegang, ongewenste openbaarmaking en ongeoorloofde wijziging tegen te gaan. Als u de indruk heeft dat uw gegevens niet goed beveiligd zijn of er aanwijzingen zijn van misbruik, neem dan contact op via info@activehousenl.info