Een paar weken geleden (december 2018, red.) heb ik mijn huis vol gezet met planten. Dit was een van die dingen die nog moest gebeuren na mijn verhuizing, maar die was blijven liggen (net als het laatste stukje plint dat nog vastgezet moet worden). En het is opmerkelijk wat die paar planten doen met mijn gemoedsrust.
Nu moet u weten, dat ik hier en daar in huis nog wat gereedschap heb liggen, en dat in mijn kast nog wat stapels paperassen liggen die niet noodzakelijk in de weg liggen. Die spullen liggen er nog omdat in de periode na mijn verhuizing ik deze regelmatig nodig had om even iets af te werken, in elkaar te zetten, of op te zoeken. En die liggen daar nog steeds, ruim een jaar later, zonder dat ik me daar echt aan stoorde. Tot een paar weken geleden, toen ik de planten mijn huis in bracht.
Biophilic design is een onderwerp dat zich steeds meer in de belangstelling ziet staan. Het idee hierachter is dat met planten en natuurlijke materialen een gezonde en prettige woon- of werkomgeving gecreëerd kan worden. Dat is niet zomaar een idee overigens, het is wetenschappelijk aangetoond (evidence based) en onderdeel van bijvoorbeeld het label WELL, dat zich richt op het welzijn van mensen in een gebouw (lees ook deze paper daarover). Dit is ook de reden dat je in moderne kantoorpanden, hotels en andere plaatsen waar veel mensen samenkomen steeds meer aandacht gegeven wordt aan groen en natuur. Begroeide wanden, grote plantenbakken, natuurlijke materialen in de afwerking en soms zelfs waterpartijen worden ingezet om mensen comfortabeler, creatiever en productiever te laten zijn (link voor meer informatie).
Mensen zijn biologisch gezien nog steeds dieren, en hoewel wij ons hele leven in stenen gebouwen en op geasfalteerde wegen vertoeven, zit genetisch ingebakken dat een natuurlijke omgeving ons nog steeds het meeste rust brengt. Het is aangetoond dat planten op kantoor (zelfs kunstplanten of een plaatje van een plant) ontstressend en productieverhogend werken. De waarheid hierachter is makkelijk zelf te testen: kijk je liever op een parkeergarage uit of over een park? De repeterende onregelmatigheid van planten (allemaal gelijkvormige blaadjes die willekeurig in een boom hangen) en de natuurlijke kleuren zorgen voor een verlaging van de hartslag en brengen rust. En als ik dat op kantoor heb, waarom dan niet ook thuis?
Planten zuiveren ook de lucht. Dat betekent niet dat je alles maar potdicht kan houden en niet hoeft te ventileren zolang je maar voldoende planten in huis hebt. Voldoende ventileren blijft nog altijd vele malen effectiever en noodzakelijk voor een gezond binnenklimaat. Maar sommige planten zijn een stuk effectiever in het zuiveren van lucht door het opnemen van bijvoorbeeld formaldehyde of benzeen dan andere planten. Daarnaast helpen planten bij het bevochtigen van hele droge binnenlucht en binden ze fijnstof op hun bladeren. De tien planten die ik mijn woonkamer/keuken heb binnengebracht zijn daarom niet alleen geselecteerd op hun mooie uiterlijk, maar ook op hun luchtzuiverende eigenschappen.
De introductie van planten in mijn keuken, woonkamer, slaapkamer bracht niet alleen aankleding en sfeer, het bracht ook een bepaalde sereniteit. En of het daardoor kwam of dat het iets anders was, maar sinds ik de planten in mijn huis heb, heb ik de behoefte om het laatste rondslingerende gereedschap op te ruimen en om mijn kast eens netjes in te richten zodat het niet zo’n rommeltje is. Je zou kunnen zeggen dat de aanwezigheid van planten mij gemotiveerd hebben om mijn huis nou eindelijk eens helemaal af te maken. Een opgeruimde geest in een opgeruimd huis.
Bas Hasselaar is werkzaam als Adviseur Bouwfysica & Duurzaamheid bij DGMR en te bereiken op bha@dgmr.nl.
